زايمان و وضع حمل به سه مرحله تقسيم مي شود :
1- مرحله اول زايمان است .
زايمان خود به سه فاز تقسيم مي گردد : فاز فعال اوليه ( يا تأخيري ) و سرانجام ، فاز انتقال .
2- مرحله به دنيا آمدن بچه است . وضع حمل از راه کانال تولد واژن ، يا از راه ديواره شکم به طريقه جراحي ، انجام مي شود .
3- مرحله سوم زايمان جفت يا پس از تولد است . زايمان جفت معمولاً به سرعت رخ مي دهد . شما مي توانيد همه توجه خود را به سمت نوزادتان جلب کنيد .

مرحله اول
طولاني ترين مرحله زايمان ، مرحله اول است . اين ، زماني است که شما با بيشترين شدت کار مي کنيد .همه آمادگي جهت تولد بچه تان طي اين مرحله اوليه استفاده مي شود .
در مرحله اوليه بدن شما به آرامي براي تولد آماده مي شود . انقباض هاي شما منظم مي شوند و تعداد دفعات و طول مدت آنها افزايش مي يابد .
شما شايد موکوس خوني را روي لباس زير خود ببينيد يا يک رگه يا جريان قوي مايع شفاف را از واژن خود احساس کنيد .
بيشتر مرحله اوليه زايمان در منزل شما رخ خواهد داد . عموماً ، فاز اوليه طولاني ترين فاز مرحله اول زايمان است و همچنين آسان ترين فاز نيز مي باشد .
فاز اوليه به آرامي باعث ايجاد تغييراتي در سرويکس شما در ساير قسمت هاي بدنتان شده ، تا براي تولد آماده گردند .
هدف شما در فاز اوليه زايمان تلاش در اين جهت است که تا حد ممکن آرامش داشته باشيد . مشغول برخي فعاليت هاي خفيف شويد که نياز به اين دارند که شما بايستيد و صاف باشيد ، نظير پياده روي
از دکتر زنان و زايمان خود بپرسيد آيا شما مي توانيد يک خوراک سبک با مقدار فراوان مايعات بخوريد . شما بايد تا جايي که ممکن است قبل از مراجعه به بيمارستان يا مرکز تولد ، وقت خود را در خانه به راحتي به سر ببريد ، اما هر زمان که دکتر زنان و زايمان دستور داد به بيمارستان يا مرکز تولد بياييد ، مراجعه نماييد .
مرحله فعال زايمان به عنوان مرحله اي تعريف مي شود که انقباض ها قوي تر شده و ريتم بيشتري يافته اند . به نظر مي رسد انقباض ها نظير امواج ايجاد شده و فروکش مي نمايند و در بيشتر موارد ، در همه قسمت هاي شکم نه فقط در بخش تحتاني تر احساس مي شوند.
رحم شما به سمت پايين حرکت مي کند و همه بدن شما درگير خواهد شود . هدف از مرحله فعال زايمان اين است که سـرويکس شـما کاملاً باز شود ، تا نوزاد به موقعـيتي پايين در رحم حرکت کند و نوزاد را براي تولد تخـمين بزنيم .
کيسه آب شما طي مرحله فعال پاره خواهد شد ، يا دکتر زنان و زايمان اگر احساس کند پاره شدن کيسه آب پيشرفت زايمان را بهبود مي بخشد ، آن را با يک قلاب کوچک پاره مي کند .
مرحله فعال زايمان معمولاً کوتاه تر از مرحله اوليه است و معمولاً شديدتر نيز مي باشد .
هدف شما طي مرحله فعال زايمان اين است که به بدنتان اجازه دهيد وظيفه اش را انجام دهد و سعي کند آرام باشد و انرژي خود را نگه دارد .
 
امتحان کنيد

• از همسر خود بخواهيد به شما کمک کند تا موقعيت هاي مختلف را امتحان کنيد تا ناراحتي خود را به حداقل برسانيد و آرامش خود را بيشتر نماييد .
• سعي کنيد به حرکت کردن با برخاستن از تختخواب براي رفتن به دستشويي ، پياده روي در طول اتاق و نشستن بر روي صندلي ، ادامه دهيد . عضلات وقتي در يک موقعيت نگه داشته شوند ، سفت مي شوند و اکسيژن و کالري زيادي مصرف خواهند کرد و درد را افزايش خواهد داد .
• از حمام گرم و ماساژ استفاده کنيد .
• شروع به استفاده از تکنيک هاي آرامش يابي و تنفس که در کلاس هاي تولد بچه آموخته ايد ، بکنيد .
• مرتباً مثانه خود را خالي نماييد .
• جرعه جرعه آب بنوشيد يا تکه هاي يخ را بمکيد . مرحله انتقال يا عبور زايمان کوتاه ترين و سخت ترين مرحله زايمان است .

 اين زماني است که آمادگي براي تولد نوزاد – ديدن ، آرامش و تنفس ، حياتي است . انقباض ها به قوي تر شدن ادامه مي دهند ، 60 الي 90 ثانيه مي مانند و تقريباً هيچ گونه وقفه اي بين آنها وجود ندارد .
زماني که سرويکس گشاد شده و تا 10 سانتي متر افاسمان يافته است و سر نوزاد وارد کانال تولد مي شود ، شايد احساس کنيد فشاري که روي رکتوم و قسمت تحتاني پشتتان وارد مي شود ، افزايش يافته است .
اين فـشار همراه با انقبـاض هاي بسـيار قـوي ، همـان چـيزي اسـت که مرحله انتقال زايمان را ناراحت کننده مي سازد .
اين فاز ، فاز انتقال ناميده مي شود زيرا بدن شما از مرحله زايماني ، که مرحله ابتدايي است به مرحله دوم ، که مرحله وضع حمل است منتقل مي شود .
 اين کوتاه ترين فاز زايمان و نيز سخت ترين فاز است زيرا شما هيچ گونه توانايي براي کنترل بدنتان نداريد .
هدف شما در طول مرحله انتقال اين است که تمرکز و انرژي خود را حفظ نماييد و بگذاريد بدنتان کنترل خود را حفظ نمايد و وظيفه خود را انجام دهد .

امتحان کنيد

• نفس کشيدن عميق از زور زدن زودرس شما جلوگيري مي کند و تمرين هاي تنفسي حواس شما را از شدت انقباض ها پرت مي کند .
• مرتباً موقعيت خود را تغيير دهيد . سعي کنيد مرتب از اين پهلو به آن پهلو بچرخيد ، بنشينيد ، يا دست ها يا زانوهايتان را در تختخواب بلند کنيد . اين تغييرات در موقعيت ، به شل کردن عضلات شما کمک خواهد کرد و تنفس شما را منظم خواهد کرد تا شما و نوزاد اکسيژن بيشتري بگيريد .
• بسته هاي يخ را روي پشت خود قرار دهيد تا عضلات سفت خود را شل نماييد و درد پشت خود را برطرف کنيد .
• با مربي يا همسر خود تماس نزديک برقرار کنيد . در اين زمان شايد بخواهيد تنها باشيد تا احساسات و درد خود را جزء هويت خود در آوريد .
  نگذاريد اين واقعه رخ دهد . بگذاريد همسر يا مربي شما بداند شما چه احساسي داريد . به خودتان بگوييد به گوش دادن به صحبت هاي مربي تان ادامه دهيد . احتمالاً اين حياتي ترين زمان براي مربي شما است که شما را تشويق کند .
• چيز هايي را براي درد خود درخواست کنيد . با دکتر زنان و زايمان خود درباره اين قضيه قبل از اينکه وارد زايمان شويد ، صحبت کنيد . بدانيد چه چيزهايي در دسترس است ، درجه تسکيني که مي توانيد انتظار داشته باشيد و اينکه چه موقع و چگونه دارو داده مي شود .
  اگر آنها تا کنون يک اپي دورال نداشته اند اين اغلب زماني است که آنها درخواست چيزي براي رفع درد مي کنند . شايد احساس کنيد ميل داريد همين طور که نوزادتان به طرف پايين و به سمت لگنتان حرکت مي کند ، زور بزنيد .دکتر زنان و زايمان شما به شما خواهد گفت چه زماني مي توانيد شروع به زور زدن نماييد .

مرحله دوم
زماني که شما در زايمان هستيد ، به ويژه فاز انتقال ، شما اصلاً گذشت زمان را نمي فهميد . شما فقط مي فهميد که خسته هستيد و ديگر نمي خواهيد بيش از اين در زايمان پيش برويد .
سرانجام ، شما کلمه جادويي را مي شنويد ، (( کامل )) . بلافاصله پس از اين ، شما تغييري در محيط اتاق حس خواهيد کرد .
دکتر زنان و زايمان براي به دنيا آوردن بچه آماده مي گردد . شايد به خودتان بگوييد ، اما من همان احساس را دارم ، چه چيزي فرق کرده است ؟
جواب اين است ، سرويکس شما وظيفه اش را انجام داده است . سرويکس شما کاملاً باز شده است و هم اکنون سر نوزاد شما مي تواند بدون خطر از رحم بيرون آمده و وارد واژن يا کانال تولد بشود
به شما گفته خواهد شد که زور بزنيد . زور زدن به نوزاد کمک مي نمايد که طي کانال تولد تا جايي که ممکن است ، سريع ترين پايين بيايد .
 
وضع حمل
وارد شدن به اين مرحله شگفت آور است ، اما شما هنوز کارهايي داريد که انجام دهيد . شما انقباض هاي بسيار سختي نخواهيد داشت ، اما وقتي انقباض ها مي آيند ، شما نياز خواهيد داشت با آنها همکاري کنيد تا نوزادتان را به بيرون فشار دهند .
زماني که سر نوزاد شما از استخوان پوبيس عبور مي نمايد ، پوست اطراف پرينه ( بافت نرم بين ورودي آنال و ورودي واژينال )کشيده مي شود و برجسته مي شود .
نوک سر نوزادتان در طول دهانه ورودي واژن قابل رويت خواهد بود .
 گفته مي شود نوزاد شما کامل شده است . گاهي اوقات در اين شرايط شما و نوزادتان به يک کمک جزئي نياز خواهيد داشت .
دکتر زنان و زايمان شما شايد برشي در ناحيه پرينه ايجاد کند تا کشش پوست کشيده شده را از بين ببرد و از پاره شدن جلوگيري کند .
اين دهانه زايمان را بازتر مي کند . اين روش را اپيزيوتومي مي نامند . به طور نادرتر ، دکتر زنان و زايمان شما با دقت ، فورسپس را که يک انبر قاشق مانند است وارد واژن مي کند تا کناره هاي سر نوزاد را به وسيله آن بگيرد يا يک وسيله ايجاد کننده خلأ را در اطراف سر نوزاد قرار مي دهد تا به نوزاد کمک کند از کانال تولد خارج شود .
وقتي که سر نوزاد ظاهر مي شود ، دکتر زنان و زايمان سر نوزاد را محافظت مي نمايد و به نوزاد اجازه مي دهد به يک سمت يا سمت ديگر بچرخد .
اين کار شانه هاي نوزاد را رها مي نمايد . زماني که يک شانه نمايان شد ، فشار خفيفي بر روي پرينه اعمال خواهد شد تا به بيرون راندن شانه ها از کانال تولد کمک مي نمايد .
زماني که شانه ها بيرون آمدند ، ران ها و پاها معمولاً به راحتي به بيرون سر مي خورند . بعد از اينکه نوزادتان خارج شد ، از شدت و طول انقباض ها کاسته مي شود .
 
مرحله سوم
سومين مرحله زايمان و وضع حمل ، به دنيا آوردن جفت ، يا پس از تولد  مي باشد . انقباض هاي خفيف تر رحمي شما منجر مي شود جفت شما از رحم جدا گردد .
از شما خواسته خواهد شد زورهاي بيشتري بزنيد تا جفت به بيرون رانده شود . گاهي اوقات شايد لازم باشد دکترزنان و زايمان شما چند ماساژ محکم بر روي شکم شما بدهد تا فشار به رحم برسد و جفت جدا گردد .
 جفت شما با چشم غير مسلح ديده مي شود و براي ارزيابي بيشتر به آزمايشگاه ارسال مي شود .بگذاريد از جنبه ديگري به زايمان نگاه کنيم .
 
شکست در پيشرفت
شايد زايمان شما به طور مداوم به تولد نوزادتان پيشرفت نکند . ” شکست در پيشرفت ” به اين معني استکه انقباض هاي شما نوزادتان را براي زايمان مهيا نکرده است .
چندين علت وجود دارد . شايد انقباض هاي شما به حد کافي قوي نبوده اند که سرويکس شما را تغيير دهند يا به نوزاد شما کمک کنند تا در طول کانال تولد به پايين حرکت نمايد .
گاهي اوقات شما ممکن است بسيار خسته شويد و ديگر نتوانيد به زايمان ادامه دهيد . دليل هرچه که باشد ، وقتي که شکست در پيشرفت رخ دهد ، شما نياز به داروهاي زيادتري خواهيد داشت تا انقباض هايتان ادامه يابد يا آنها را قوي تر و موثرتر سازيد .
اين دارو ، پيتوسين نام دارد ، که فقط در بيمارستان بايد داده شود ، جايي که شما و نوزادتان مي توانيد تحت نظر دقيق ، مانيتور شويد .
اگر پيتوسين نتوانست منجر به پيشرفت زايمان شما شود ، شايد به شما گفته شود مدتي استراحت کنيد و مجدداً تلاش کنيد . اگر باز هم موفق نشديد ، دکتر زنان و زايمان شما با شما در مورد امکان زايمان سزارين صحبت خواهد کرد .